Important Update for All Employees! The New Labour Codes 2025 and All Four Revised Labour Laws Are Now in Effect

On 21 November 2025, the Ministry of Labour & Employment announced the long-awaited implementation of all four Labour Codes — a transformative consolidation of 29 Central labour laws into four simplified, modern, and comprehensive Codes:

  1. Code on Wages, 2019
  2. Industrial Relations Code, 2020
  3. Code on Social Security, 2020
  4. Occupational Safety, Health and Working Conditions (OSHWC) Code, 2020

This landmark move modernises India’s labour framework, improves worker protection, simplifies compliance for industries, and aligns India with global labour standards — a major reform supporting Aatmanirbhar Bharat.

 

Why Labour Reforms Were Needed

Most existing labour laws were drafted between 1930 and 1950, when the nature of work, employer–employee relationships, and industry structures were vastly different. Over the years, global economies have consolidated and upgraded their labour laws, but India continued to function under fragmented, outdated, and complex regulations.

Challenges under the old regime included:

  • Multiple registrations and returns
  • Unequal wage protection
  • Limited coverage of PF, ESIC, and social security
  • Restrictions on women’s employment
  • High compliance burden on MSMEs
  • Lack of protection for gig, platform, and fixed-term workers

The new Labour Codes bring a uniform, transparent, and technology-driven labour ecosystem that strengthens both worker welfare and industrial productivity.

Before vs After: Key Transformations Under the Four Labour Codes

The following table summarises the shift from the old system to the new labour regime:

1. Formalisation of Employment

  • Earlier: Appointment letters not mandatory
  • Now: Mandatory written appointment letters for all workers → transparency, job security, formal recognition

2. Social Security Coverage

  • Earlier: Limited coverage; gig/platform workers not recognised
  • Now: PF, ESIC, insurance & other benefits available to all workers, including gig & platform workers

3. Minimum Wages

  • Earlier: Applied only to scheduled industries; many workers excluded
  • Now: Statutory minimum wages for all workers under the Code on Wages

4. Preventive Healthcare

  • Earlier: No mandatory annual check-ups
  • Now: Free annual health check-up for all workers aged 40+

5. Timely Payment of Wages

  • Earlier: No uniform requirement
  • Now: Mandatory timelines for wage payment → enhanced financial stability

6. Women in Workforce

  • Earlier: Restrictions on night shifts and certain occupations
  • Now: Women permitted in all jobs and night shifts with consent & safety measures → equal opportunities

7. ESIC Coverage

  • Earlier: Limited to notified areas & certain industries
  • Now:Pan-India coverage, including:
    • Voluntary for establishments < 10 employees
    • Mandatory for even 1 worker in hazardous units

8. Compliance Burden

  • Earlier: Many licences, separate registrations, multiple returns
  • Now: Single registration, single licence, single return → low compliance burden

Sector-wise Benefits Under the Labour Codes

1. Fixed-Term Employees (FTE)

  • FTEs get all benefits equal to permanent workers
  • Gratuity eligibility after 1 year (instead of 5 years)
  • Equal wages & better protection
  • Encourages direct hiring, reduces contract labour exploitation

2. Gig & Platform Workers

For the first time, the Codes legally define:

  • Gig workers
  • Platform workers
  • Aggregators

Key provisions:

  • Aggregators to contribute 1–2% of annual turnover (capped at 5% of worker payouts)
  • Aadhaar-linked Universal Account Number ensures portability of benefits across states

On 21 November 2025, the Ministry of Labour & Employment officially confirmed that the long-discussed labour law overhaul is now a reality. India has put into force all four new Labour Codes, replacing 29 separate Central labour laws with a unified, updated, and simplified framework. These four Codes are:

  • Wages Code, 2019

  • Industrial Relations Code, 2020

  • Social Security Code, 2020

  • Occupational Safety, Health & Working Conditions Code, 2020

This marks one of the biggest reforms in India’s labour system, aimed at strengthening worker rights, reducing compliance burden for employers, and bringing India’s labour ecosystem in line with international standards—supporting the government’s broader push towards Aatmanirbhar Bharat.

(Click here for the official press release.)

Why Did India Need These New Labour Codes?

For decades, India relied on labour laws written in the early to mid-20th century. These laws were created for an era with different industries, limited technology, and a smaller workforce. As the economy grew, these outdated laws became complex, overlapping, and difficult to comply with.

The old system had several issues:

  • Multiple registrations and numerous return filings

  • Minimum wage inconsistencies across sectors

  • Many workers excluded from PF, ESIC, and social security

  • Restrictions on women’s working hours and roles

  • High compliance costs for small and medium businesses

  • No legal coverage for gig workers, platform workers, or fixed-term employees

By replacing 29 laws with 4 broad codes, the government has created a centralised, transparent, and digitally integrated labour system that benefits both workers and employers.

Before vs After: Key Reforms Under the Labour Codes

1. Job Formalisation

  • Earlier: Appointment letters often not issued

  • Now: Appointment letters are compulsory for all workers → better protection & clarity

2. Wider Social Security Access

  • Earlier: Only workers in certain industries were covered

  • Now: PF, ESIC, maternity and other social security benefits extend to all worker categories, including gig and platform workers

3. Universal Minimum Wage

  • Earlier: Minimum wages applied only to specific scheduled sectors

  • Now: Every worker is entitled to statutory minimum wages

4. Health Benefits

  • Earlier: No rule for regular medical check-ups

  • Now: Annual health check-up is mandatory for workers aged 40+

5. Standard Wage Payment Timelines

  • Earlier: No uniform rule

  • Now: Strict deadlines ensure timely payment of wages

6. More Opportunities for Women

  • Earlier: Women faced restrictions in certain jobs and in night work

  • Now: Women can work across all sectors, including night shifts, with consent and safety measures

7. ESIC for All Regions

  • Earlier: ESIC limited to notified areas

  • Now: ESIC available across the country, including:

    • Voluntary coverage for units with <10 workers

    • Mandatory for hazardous establishments even with 1 worker

8. Simpler Compliance Structure

  • Earlier: Many licences, registrations and separate returns

  • Now: Single registration, single licence, single return → easier compliance for businesses

Who Benefits the Most?

1. Fixed-Term Employees (FTEs)

  • Same benefits as permanent staff

  • Eligible for gratuity after 1 year

  • Equal wages and protections

  • Promotes direct hiring instead of contract labour

2. Gig Workers & Platform Workers

For the first time, these categories are legally recognised.

Key features:

  • Aggregator platforms must contribute 1–2% of turnover to social security (capped at 5% of payouts)

  • Workers get Aadhaar-linked Universal Account Numbers ensuring portability of benefits

3. Contract Workers

  • Contract labour will now receive the same social security and health-related benefits as permanent employees.

  • Annual medical check-ups are compulsory.

  • Fixed-Term Employees (FTEs) become eligible for gratuity after completing just one year.

  • The primary employer is accountable for ensuring contractor workers’ welfare.

4. Women Workers

  • Equal pay for equal work is mandated across sectors.

  • Women can work in night shifts, hazardous environments, mining, and heavy machinery—subject to their consent and adequate safety protocols.

  • The definition of “family” now includes parents-in-law.

  • Every workplace grievance committee must include women representatives.

5. Young Workers

  • Minimum wages are guaranteed for youth entering the workforce.

  • Written appointment letters are compulsory.

  • Wages must be paid even when the worker is on leave.

  • A national floor wage ensures a decent standard of living.

6. MSME Workforce

  • All MSME workers fall under the Social Security Code.

  • Minimum wage protection is universal.

  • Employers must provide drinking water, rest spaces, canteens, and basic safety measures.

  • Working hours, overtime rules, and paid leave are standardised.

  • Timely payment of wages is mandatory.

7. Beedi & Cigar Workers

  • Minimum wages apply to all workers in the sector.

  • Working hours capped at 8–12 hours per day and 48 hours weekly.

  • Overtime must be paid at double the regular wage rate.

  • Workers become eligible for bonus after 30 days of employment.

8. Plantation Workers

  • Fully covered under the OSHWC and Social Security Codes.

  • Applicable to plantations with over 10 workers or 5 hectares+.

  • Mandatory safety training, PPE, and safe working conditions.

  • ESIC benefits extend to workers and their families.

  • Education facilities for workers’ children are required.

9. Audio-Visual & Media Personnel

  • Covers journalists, voice artists, stunt performers, and more.

  • Appointment letters are obligatory.

  • Wages must be paid promptly.

  • Overtime compensation at double wages.

  • Full social security coverage is ensured.

10. Mine Workers

  • Travel-related accidents are treated as employment-related (subject to conditions).

  • National occupational safety standards apply.

  • Annual free medical check-ups for all mine workers.

  • Work hours capped at 8–12 hours/day, 48 hours/week.

11. Workers in Hazardous Industries

  • Free annual medical examinations are compulsory.

  • Uniform national safety guidelines must be followed.

  • Women can be employed even in hazardous roles with safeguards.

  • Safety committees must be set up at every hazardous site.

12. Textile Sector Employees

  • Migrant and permanent workers receive equal wages and welfare benefits.

  • Claims for outstanding dues can be filed up to 3 years.

  • Overtime payments are mandatory at double the wage rate.

13. IT & ITeS Employees

  • Salaries must be credited no later than the 7th of every month.

  • Women are permitted night shifts with adequate protection.

  • Grievances on wages and harassment must be resolved swiftly.

  • Appointment letters and equal pay for equal work are compulsory.

14. Dock Workers

  • Appointment letters required for every worker.

  • PF, pension, and insurance benefits apply to contract and temporary workers as well.

  • Employers must fund annual medical check-ups.

  • Hygiene, welfare, and first-aid facilities are mandatory.

15. Export Industry Workers

  • Fixed-term workers entitled to gratuity, PF, and other social security benefits.

  • Eligible for annual leave after 180 days of service.

  • Timely wage payment is compulsory; overtime paid at double the rate.

  • Women can work night shifts with their consent and safety measures.

Additional Major Reforms Under the Labour Codes

  • Introduction of a National Floor Wage across India.

  • Gender-neutral provisions, including protections for transgender workers.

  • Inspector-cum-Facilitator model promoting support before penalties.

  • Faster dispute settlement through upgraded Industrial Tribunals.

  • One licence and one registration for working condition compliance.

  • National OSH Board for safety standard-setting.

  • Mandatory safety committees for establishments with 500+ workers.

  • Higher factory thresholds to ease compliance for smaller units.

Transitional arrangements ensure that earlier laws will continue until notifications under the new Codes are fully operational.

Impact on India’s Social Security Framework

India’s social security coverage increased from 19% (2015) to 64% (2025). The new Codes further strengthen this by ensuring:

  • Universal and portable social security benefits

  • Protection for gig workers, platform workers, migrant labour, women, and young workers

  • Reduced compliance burden on employers

  • Improved job creation and workforce skilling

Conclusion

The implementation of the four Labour Codes is the most significant labour policy transformation in India’s history. It modernises labour governance, enhances worker rights, simplifies compliance for industries, and prepares the workforce for the demands of a fast-evolving economy. This progressive shift strengthens a worker-centric, youth-focused, gender-equal, and employment-driven ecosystem—accelerating India’s path toward a stronger, future-ready, and self-reliant nation.

दिवाळीच्या हार्दिक हार्दिक शुभेच्छा
दिवाळीच्या हार्दिक हार्दिक शुभेच्छा

दिवाळीच्या हार्दिक हार्दिक शुभेच्छा

दिवाळी म्हणजे काय?

दिवाळी हा भारतातील एक महत्त्वाचा सण आहे, जो प्रत्येक वर्षी कार्तिक महिन्यात साजरा केला जातो. याला ‘दीपावली’ असेही म्हणतात आणि हा सण भारताच्या विविध भागांत विविध पद्धतींनी साजरा केला जातो. दिवाळीच्या उत्सवाचे मुख्य कारण म्हणजे अंधारातून प्रकाशाकडे, चांगुलपणाकडे व प्रकाशाच्या विजयाकडे नेणे, हेच आहे. या दिवशी पुराणानुसार Lord रामचंद्रांनी रावणावर विजय मिळवून अयोध्येत परतले होते. त्यामुळे दिवाळीचा सण श्रीरामाच्या स्वागतासाठी साजरा केला जातो.

दिवाळीच्या सणात विविध धार्मिक व सांस्कृतिक गोष्टींचा समावेश असतो. सणाच्या तयारीच्या काळात लोक आपले घरे स्वच्छ आणि सुशोभित करतात, विशेषतः घराच्या प्रवेशद्वाराजवळ दीप किंवा कंदील लावले जातात. या दिवशी लक्ष्मी पूजेची विशेष महत्त्व आहे, कारण देवी लक्ष्मीची पूजा करून लोक धन, समृद्धी आणि खुशालीची प्रार्थना करतात. पूजा संपल्यानंतर, लोक एकत्र येऊन गोड पदार्थांचे आदानप्रदान करतात, ज्यामुळे एकत्रतेची भावना प्रकट होते.

फटाक्यांचा उपयोग दिवाळीत मोठ्या उत्साहात केला जातो, जो अंधारात प्रकाश करतो आणि आनंद व्यक्त करतो. यामध्ये फटाके फोडण्याच्या पारंपरिक पद्धतींपेक्षा देखील, सुरक्षा आणि पर्यावरणाची काळजी घेणे आवश्यक आहे. कारण, फटाक्यांच्या धुरामुळे आणि आवाजाने काही घटकांवर नकारात्मक परिणाम होऊ शकतात. दिवाळीच्या उत्सवाच्या वेळी सर्वांनी एकत्र येऊन साजरा करणे, एकमेकांच्या आनंदात सहभागी होणे व अंधारातून प्रकाशाकडे पाहणे हे अत्यंत महत्त्वाचे आहे.

दिवाळीचे महत्त्व

दिवाळी, भारतीय उपखंडातील एक महत्त्वाचा सण, केवळ धार्मिक दृष्ट्या महत्वाचा नाही, तर सामाजिक दृष्ट्या देखील अत्यंत महत्त्वाचा आहे. हा सण प्रकाशाचा, आनंदाचा, आणि एकत्र येण्याचा प्रतिनिधित्व करतो. दिवाळीच्या उत्सवाद्वारे, विविध तीर्थयात्रा, पूजा आणि कार्यक्रमांचे आयोजन करण्यात येते, ज्यामुळे लोक आनंदाने एकत्र येतात आणि आपले संबंध दृढ करतात.

दिवाळीच्या सणाचे सामाजिक महत्त्व मुख्यतः विविध जाती, धर्म आणि संस्कृतींची एकत्रीकरण करण्याच्या क्षमतेवर आहे. या सणात, हिंदू, मुस्लिम, सिख, बौद्ध आणि इतर समाजांचे लोक एकत्र येऊन उत्सव साजरा करतात. हे विविधतेत एकता दर्शवते आणि समाजात सहिष्णुता आणि स्नेहाचा संचार करते. यामुळे, नातेसंबंधांची मजबुती आणि जागतिक एकतेचा संकल्पना साकार होते.

सणाच्या निमित्ताने, लोक आपल्या घरांचे साजशृंगार करतात, वर्तुळाकार महाराज्यांवर आणि मंदिरांवर दिवे लावतात, जे त्याच्या धार्मिक महत्त्वाबरोबरच, सामाजिक साठी देखील महत्त्वाचे आहे. दिवाळीच्या दिवशी, अनेक ठिकाणी भव्य मेळावे, जल्लोष व क्रीडा स्पर्धांचे आयोजन केले जाते, ज्यामुळे लोक एकत्र येऊन आनंद साजरा करू शकतात. शारिरीक आणि मानसिक आध्यात्मिकता वाढविण्यासाठी, यामुळे एक सुखद अनुभव प्राप्त होतो.

दिवाळीचा सण फक्त एक धार्मिक अनुष्ठान नाही, तर तो आपल्या जीवनात सकारात्मकता, आनंद आणि एकतेचा संपूर्ण अनुभव प्रदान करतो. त्यामुळे हे समजून घेणे अत्यंत आवश्यक आहे की दिवाळीच्या उपक्रमात भाग घेणे आणि त्याला अधिक गती देणे प्रत्येकासाठी फायद्याचे असते.

दिवाळीच्या परंपरा आणि सण

दिवाळीचा सण भारतीय संस्कृतीतील एक महत्वाचा पर्व आहे, जो अंधारातून प्रकाशाकडे जाण्याचा संदेश देतो. या सणात विविध परंपरा आणि रितीरिवाजांचे पालन केले जाते, जे विविध समाजाच्या पहिल्या परंपरेशी जोडलेले आहेत. दिवाळीच्या सणासाठी घरे स्वच्छ करणे हे एक मुख्य कार्य असते. या काळात नेहमीपेक्षा अधिक लक्ष देऊन घराची व्यवस्था करण्यात येते, ज्यामुळे घरात सकारात्मक ऊर्जा आणि ताजगी येते.

दिवाळीत रंगरंगोटी देखील महत्त्वाची असते. लोक घराच्या भिंतींना नवीन रंगांनी रंगवतात आणि सजवतात. रंग-बिरंगी Lanterns लावणे हे दृश्यात एक विशेष रंग भरते, जे सर्वत्र आनंद आणि उत्साहाचे वातावरण निर्माण करते. पूजेच्या तयारीसाठी विविध धार्मिक सामग्री एकत्र केली जाते आणि घरातील विविध ठिकाणी मांडली जाते, ज्यामुळे सणाच्या म्हणा आवश्यकतेचा आदर केला जातो.

दिवाळीच्या दारात मिठाई मांडणे हा एक आनंददायक रिवाज आहे. या विशेष दिवशी अनेक प्रकारच्या गोड पदार्थांचा आनंद घेतला जातो, जे आपल्या प्रिय जनांसोबत शेअर केले जातात. काही ठिकाणी फटाक्यांची उडवणूक हा उत्सवाचा एक भाग आहे, तर काही ठिकाणी भव्य उधळले जाणारे फटाके शांततेचा सण म्हणून मानले जातात. यामुळे दिवाळीचा सण प्रत्येक ठिकाणी वेगळ्या प्रकारे साजरा केला जातो, परंतु एकत्रितपणे सगळीकडे आनंद आणि प्रकाशाचे प्रतीक आहे.

दिवाळीच्या शुभेच्छा देणे आणि काही खास वाण्या

दिवाळी, ज्याला ‘दीपावली’ असेही म्हणतात, हा प्रकाश आणि आनंदाचा सण आहे. या सणाच्या निमित्ताने, लोक एकमेकांना ‘दिवाळीच्या हार्दिक शुभेच्छा’ देऊन त्यांचा आनंद आणि एकता व्यक्त करतात. शुभेच्छा देणे केवळ एक प्रथा नाही तर प्रेम, आदर आणि सहकार्याच्या भावना प्रकट करण्याचा एक महत्त्वाचा मार्ग आहे. हा सण एक नवा आरंभ दर्शवतो आणि यामध्ये एकत्र येण्याचे एक उत्तम कारण आहे.

या विशेष दिवशी, गहूची चविष्ट पदार्थ, मिठाई, आणि इतर खास वाण्या एकत्र येतात. लोक त्यांच्या प्रियजनांना मिठाई, चाकल्या, आणि दिवाळीतले पारंपारिक भाज्या व मसाले भेट देण्यासाठी उत्सुक असतात. हे वाणे केवळ खाण्याच्या दृष्टिकोनातून महत्त्वाचे नाहीत, तर हे रंग, स्वरूप आणि चवीतून व्यक्त केलेले प्रेम आणि स्नेहाचे प्रतीक आहेत. ‘दिवाळीच्या हार्दिक शुभेच्छा’ देताना, आपले विचार खूप महत्त्वाचे आहेत, ज्यामुळे आपल्या स्थानिक समुदायात सकारात्मकता वाढवली जाते.

दिवाळीच्या निमित्ताने शुभेच्छा देणे आणि वाण्या सरतेशेवटी लोकांच्या नातेसंबंधांना बळकटी देण्यास मदत करते. नेक कार्यांमुळे संबंध अधिक मजबूत होतात, जे आपल्या सामाजिक जीवनात महत्त्वाचे ठरते. ‘दिवाळीच्या हार्दिक शुभेच्छा’ फक्त शब्दांची एक मालिका नाहीत, तर त्या भावना व मूल्यांची प्रतिकृती आहेत ज्यामुळे आपण सर्व एकत्र येऊन एकत्रितपणे या सणाचा आनंद घेतो.

दिवाळीच्या हार्दिक शुभेच्छा: सणाची महती आणि परंपरा

दिवाळी: सणाची ओळख

दिवाळी, ज्याला दीपावली म्हणूनही ओळखले जाते, हा भारतातील एक प्रमुख सण आहे, जो मुख्यतः प्रकाशाचा सण म्हणून साजरा केला जातो. या सणाची महती भारतीय संस्कृतीमध्ये अमूल्य आहे आणि हे पौराणिक कथांच्या माध्यमातून आजही जिवंत राहते. दिवाळीचा आधार मुख्यतः रामायणातील एक कथा आहे, ज्यात भगवान राम, सीता आणि लक्ष्मणांचा अयोध्येत परत येण्याचा सण साजरा केला जातो. याच वेळी, रावणाचा वध करून भगवान रामचा विजय प्रकाशाच्या प्रतिनिधित्वाचा प्रतीक बनतो.

दिवाळी उत्सवास अनेक गोष्टींचा समावेश आहे, जसे की लक्ष्मिपूजन, जे लक्ष्मी देवीच्या पूजेसाठी समर्पित आहे. देवी लक्ष्मी धन, समृद्धी आणि कल्याणाची अधिष्ठात्री देवता आहेत. त्यामुळे धनत्रयदशीमध्ये, ज्यादिवशी देवी लक्ष्मीसोबत धनवान गोष्टींचा पूजन केला जातो, हिंदू लोक महत्त्व दिला जातो. यानंतर नरक चतुर्थी पुजली जाते, ज्या दिवशी नरकातून सुटल्याबद्दल कृतज्ञता व्यक्त केली जाते.

दिवाळीमध्ये साजरे केले जाणारे इतर महत्वाचे उत्सव आहेत, जसे बालप्रतीपदा आणि भाऊबीज, ज्याद्वारे बहीण-भाईंचे प्रेम अधिक मजबूत केले जाते. बळी पाडवा हा सण सर्वासमोर एक समानता आणतो, ज्यामध्ये नवीन पिकांच्या आधारे विशेष खाद्यपदार्थ तयार केले जातात, हे सर्व दिवाळच्या सणाच्या मिठासात समृद्ध करते.

या सणाला एकत्रित रूपाने साजरे केले जाणारे अनेक सहली, प्रथा आणि सांस्कृतिक परंपरा आहेत, ज्यामुळे दिवाळीचा सण भारतीय समाजाच्या जीवनात महत्त्वपूर्ण स्थान गाठतो. या पार्श्वभूमीत, दिवाळी फक्त एक उत्सव नसून, सांस्कृतिक एकात्मतेचे आणि मानवतेच्या गोड गोष्टींचे प्रतीक आहे.

बसुबारास: सणाची सुरुवात

बसुबारास हा दिवाळी सणाच्या आगमनाची पहिली पायरी मानला जातो. हा दिन विशेषतः धनत्रयदशी च्या आधीच्या दिवशी साजरा केला जातो. या दिवशी विविध पारंपरिक रुजवाते आयोजित करून आत्मिक शुद्धता साधण्यास मदत होते. घराची स्वच्छता, नवीन वस्तूंची खरेदी, आणि गोळा करण्याची प्रक्रिया यामुळे हा दिवस महत्वाचा ठरतो.

या दिवशी लोक घरातील सर्व वस्त्र, सामान आणि उपकरणांची स्वच्छता करून त्यांच्या स्वच्छतेच्या विचाराने एक आगळा प्रकाश देतात. बसुबारासच्या दिवशी प्राचीन रीती-रिवाजानुसार लक्ष्मी माता यांचा मान केला जातो, ज्यामुळे धन व समृद्धीची प्राप्ती होते. ह्या प्रथेमध्ये घराच्या कोपर्यात किंवा अंगणात सौंदर्य वर्धनासाठी रंगाने सजवले जाते, जे सणाच्या आनंदात आवड निर्माण करते.

इतिहासात बसुबारासकडे भगवान श्रीरामाने सीतेला जाणून असलेल्या वस्त्रांचे महत्त्व सांगितले आहे. त्यानंतरच्या काळात या सणाचे महत्त्व आणखी वाढले. लोक आदिवासी परंपरा, संस्कृती व धार्मिक श्रद्धा याबद्दल जागरूक असून या दिवशी गोळा करण्यास उत्सुक असतात. बसुबारास सणानंतर धनत्रयदशी, नरक चतुर्थी, लक्ष्मिपुजन, आणि बालप्रतीपदा यांसारखे सण येतात. त्यामुळे आपल्या जीवनात लक्ष्मी आणि आनंद आणण्यासाठी या चिंतनशक्तीच्या सणांचे स्थान खूप महत्त्वाचे आहे.

धन घेऊन येणार्‍या धनत्रयदशीच्या साजरे होण्यापूर्वी केलेले हे सर्व कृतींमुळे दिवाळीचा उत्सव आनंददायीडे निर्माण करते. त्यामुळे आपण पाया ठेवून सणाची सुरुवात करतो आणि उत्सवाची पद्धत समृद्ध करतो.

धनत्रयदशी: धनाचे पूजन

धनत्रयदशी, दिवाळीच्या पाच दिवसीय उत्सवांतील एक महत्त्वाचा दिवस, विशेषतः धनाचे पूजन करण्यासाठी ओळखला जातो. ह्या दिवशी, भगवान धन्वंतर, ज्यांना आरोग्याचा आणि धनाचा देव मानले जाते, यांची पूजा केली जाते. भारतीय परंपरेप्रमाणे, धनत्रयदशी हा दिवस संपत्ती आणि समृद्धीच्या प्रतीक समजला जातो. या दिवशी अनेक लोक स्वर्ण, चांदी किंवा इतर मौल्यवान वस्त्रांची खरेदी करतात, ज्यामुळे दीर्घकालिक कल्याण आणि आर्थिक समृद्धी साधता येते.

या दिवशी विशेषतः लक्ष्मिपूजनाचे महत्त्व अधिक वाढते, कारण लक्ष्मी देवी याही समृद्धी आणि समृद्धीसाठी पूजनीय मानल्या जातात. धनत्रयदशीच्या पूजनात महत्त्वाचे असे काही पदार्थ तयार केले जातात, जसे की लाडू, बासुंदी, आणि चकली, जे परिवारातील सर्व सदस्यांसाठी एकत्रितपणे बनवले जातात. हा सण मातृभूमीशी एक प्रकारचा साक्षात्कार असतो, कारण तो आपल्या सांस्कृतिक आणि धार्मिक मूल्यांचे प्रतिक म्हणून उभा असतो.

धनत्रयदशीच्या दिवशी, घरातील प्रत्येक सदस्य धनवंतर जयंती निमित्त एकत्र येऊन पूजा करतो, ज्यातून परस्पर प्रेम आणि एकतेचा संदेश जातो. या सणाच्या विशेष पद्धतीत ‘धनतेरस’ या नावानेही ओळखले जाते, जे सूचक आहे की या दिवशी घेतलेले सर्व निर्णय सदैव सफल होतात. त्यामुळे, या दिवशी विशेष काळजी घेऊन पूजनाची विधी पार पडली जाते, जेणेकरून त्या अनुसार राहणाऱ्यांच्या जीवनात धन, ऐश्वर्य, आणि सुख येईल.

नरक चतुर्थी: पापांचे काढा

नरक चतुर्थी, ज्याला नारक चतुर्थी म्हणूनही ओळखले जाते, हा दिवाळीच्या पूर्वीचा एक महत्त्वाचा उत्सव आहे. हा सण मुख्यतः भगवान यमराज यांच्या उपासनेला समर्पित आहे, ज्या जीवांना नरकात जाण्याचा प्रसंग येतो. या दिवशी, भक्तजन उपवास ठेवतात आणि विविध धार्मिक कर्मकांडामध्ये भाग घेतात, ज्यायोगे त्यांनी त्यांच्या पापांचा प्रायश्चित्त करावा लागतो. यमराजाच्या उपासनेच्या माध्यमातून, भक्त भगवान यमाच्या कृपेने नरकाच्या दुःखांपासून मुक्तता प्राप्त करायला इच्छितात.

नरक चतुर्थीचा मुख्य उद्देश म्हणजे पापांचे काढा आणि आत्म्याची शुद्धता साधणे. अनेक जण या दिवशी विशेष उपवास करतात, त्यामुळे त्यांचा मानसिक आणि आध्यात्मिक विकास साधता येतो. या दिवशी दरवर्षी पवित्र प्रथानुसार, भक्तजन रात्रीत यमराजाचे स्मरण करून त्यांना इष्ट धातू अर्पण करतात. या प्रथेमुळे, भक्त त्यांच्यासाठी सुसंस्कारित जीवनाची प्रार्थना करतात आणि त्यांच्या पूर्वजांचे स्मरण करतात.

या दिवशी, लोक आपल्या घरांच्या आंगणात दीप लावून विषेश लक्ष केंद्रित करतात, ज्यामुळे घरात आणि आस-पासच्या वातावरणात सकारात्मक ऊर्जा निर्माण होते. धनत्रयदशीच्या दुसऱ्या दिवशी, नरक चतुर्थी साजरी केली जाते, त्यामुळे या दोन सणांमध्ये महत्त्वाची संबंध आहे. या दिवशी केलेल्या पूजा आणि उपवासाच्या माध्यमातून भक्तजन लक्ष्मिपुजनाच्या नंतरच्या उत्सवाच्या तयारीसाठी एक सशक्त आधार मिळवतात. या पवित्र दिवशी, पापांचे काढा आणि आत्म्याची शुद्धता साधणे हे धार्मिक दृष्टिकोनातून अत्यंत महत्त्वाचे आहे, तसेच हा सण दिवाळीच्या अन्य अनुष्ठानांसाठी सुचना देतो.

लक्ष्मिपुजन: समृद्धीचा आशीर्वाद

दिवाळीच्या सणाच्या विशेष महत्त्वाच्या दिवसांपैकी एक म्हणजे लक्ष्मिपुजन, जो धनत्रयदशीच्या दिवशी साजरा केला जातो. या दिवशी Goddess लक्ष्मीची पूजा केली जाते, तिच्या कृपेमुळे जीवनात समृद्धी व वैभव येऊ शकते. या दिवशी संपूर्ण घर स्वच्छ करून, लक्ष्मी मातेच्या प्रतिमेची सजावट केली जाते. विशेषतः लक्ष्मीच्या पूजेची तयारी करताना योग्य पद्धतीचे पालन करणे आवश्यक आहे, ज्यामुळे भक्ताला उचित आशीर्वाद प्राप्त होतो.

लक्ष्मिपुजनाच्या तयारीसाठी, श्रद्धा आणि समर्पण आवश्यक आहे. पहिल्याने, घरात स्वच्छता ठेवणे महत्त्वाचे आहे. गायीच्या गोबराने आचमन करून, आणि घराच्या मुख्य द्वारावर रंगोली काढली जाते. त्यानंतर, लक्ष्मी मातेचा फोटो किंवा मूळ स्थापित करून, तीला फुलांची माला, धन, नैवेद्य व फळे अर्पित केली जातात. हा धार्मिक अनुष्ठान नवस स्वीकारण्यासाठी किंवा वितरीत केलेल्या आशीर्वादांची प्राप्ती करण्यासाठी केला जातो.

याशिवाय, या दिवशी स्वादिष्ट खाद्यपदार्थ बनवले जातात. विशेषतः गूळ, लाडू, चकली, कडी, व नृत्य धरून विविध मिठाई बनवली जाते. या सणाची विशेषता अशी आहे की, या दिवशी रात्री देवी लक्ष्मीसहित परिवाराच्या अन्य सदस्यांसमवेत भोजन घेतल्याने प्रेम व एकता वृद्धिंगत होते. लक्ष्मिपुजन, बसुबारास आणि दीपावली पाडवा यांच्या दृष्टीने पुढील महत्त्वाचा परंपरा आहे, ज्यामध्ये धन व सुखाची देवता लक्ष्मी मातेच्या आशीर्वादासाठीची प्रार्थना केली जाते.

यामुळे, लक्ष्मिपुजन केवळ एक धार्मिक क्रिया नसून, समाजामध्ये एकत्र येण्यासाठी, एकतेला प्रोत्साहीत करण्याची एक साधना आहे. याबरोबरच, या विशेष दिवशीच्या दिवाण्या त्यांच्या प्रिय जनांसाठी आणि मित्रांसाठी ही समृद्धीच्या आशा व्यक्त करतात.

बळी पाडवा: सणातील अद्भुत परंपरा

बळी पाडवा हा दिवाळीचा एक महत्त्वाचा आणि अद्वितीय दिवस आहे, जो भारताच्या विविध भागात विशेष उत्साहाने साजरा केला जातो. या दिवसाला नरक चतुर्थी देखील म्हटले जाते, कारण याची पृष्ठभूमी बळीच्या कथा या सणात गुंतलेली आहे. बळी पाडवा आपल्या कथेच्या अनुषंगाने अन्य खास सणांमध्ये स्थान मिळवला आहे, ज्यात लक्ष्मिपुजन देखील समाविष्ट आहे. या दिवशी, बळी या राक्षस राजाच्या विजयाची आणि त्याच्या धरमशक्तिच्या शक्तीला मानणारा दिवस आहे.

या दिवशी घराघरात विशेष पूजा आणि उपासना केली जाते. लोकांनी त्यांच्या कर्तृत्वाद्वारे बळी पाडवाच्या दिवशी त्यांच्या अंत:करणात शुभेच्छा प्रकट करण्यासाठी विशेष सजावट केली असते. या दिवशी टिकावलेले अन्न, विशेषतः गोड पदार्थ, यांची मात्र खास महत्त्व आहे. बहुतेक वेळा, घरात दिवाबत्ती लावल्या जातात आणि त्यांना विशेष महत्व दिले जाते. तसेच, बळी पाडवा हा विशेषतः बंधू-भगिनींचा संबंध अधिक दृढ केला जातो, ज्यामध्ये भाऊबीज साजरे केले जाते.

धनत्रयदशी, बळी पाडवा या सणांमध्ये परंपरा आणि श्रद्धा तंतोतंत जपली जातात. या दिवशी लोक भव्यपणे एकत्र येतात आणि एकमेकांना शुभेच्छा देतात. बळी पाडवाच्या या विशेष दिवशी साजरे केलेले उपासना, पूजा आणि भव्य भोजन सणाची महत्ता जास्त करते. यामुळे या दिवशी पारंपारिक पद्धतींचा समावेश होत असल्यामुळे हा सण केवळ धार्मिक आता नाही, तर सांस्कृतिकदृष्ट्या देखील महत्त्वाचा आहे.

 

दीपावली पाडवा: नवीन वर्षाची सुरुवात

दीपावली पाडवा हा दिवाळी सणाचा अंतिम दिवस म्हणून ओळखला जातो आणि हा दिवस अनेक सांस्कृतिक आणि धार्मिक महत्त्वाचे आहे. या दिवशी, हिंदू धर्मानुसार, नवीन वर्षाची सुरुवात केली जाते. विशेष म्हणजे, या दिवशी परिवारातील सदस्य एकत्र येऊन एकमेकांना शुभेच्छा देतात व नवे आरंभ करण्याचं महत्व मानतात. याच दिवशी लक्ष्मिपुजन करून देवी लक्ष्मीच्या कृपेची प्रार्थना केली जाते, जेणेकरून संपत्ती आणि समृद्धी वृद्धिंगत होईल.

या उत्सवाच्या संकेतस्थळावरही खास प्रथा आहेत. लोक प्राचीन परंपरेप्रमाणे आपल्या घरी नवीन वस्त्र, चांदी किंवा सोने यासारख्या वस्तूंवर आव्हानं काढून आणतात. या पद्धतीचा अर्थ आहे की, प्रत्येक कुटुंबासाठी या दिवशी नवीन सुरुवात केली जाते, जी त्यांच्या जीवनात सकारात्मक बदल घडवू शकते. विशेषतः, या दिवशी बलिपाडवा देखील साजरा केला जातो, ज्यामुळे या सणाची महती अधिक प्रतीत होते.

दीपावली पाडव्यानंतर इतर सणांचे साजरे करण्याचे सिलसिला सुरू होते. उदाहरणार्थ, भाऊबीज हा एक महत्वाचा सण आहे, ज्याच्या माध्यमातून बहिणी आपल्या भाऊंच्या यशाची कामना करतात, तर भाऊ त्यांच्या बहिणींना प्रेम आणि संरक्षणाचे आश्वासन देतात. या प्रथा व परंपरा भविष्यातील संबंधांना अधिक मजबूत करतात. नरक चतुर्थी, धनत्रयदशी, आणि बालप्रतीपदा यांसारख्या सणांची आसक्तता सर्वत्र दिसून येते व हे सर्व सण दीपावलीच्या आनंदात भर घालतात.

अंततः, दीपावली पाडवा हा एक सांस्कृतिक संकेत आहे जो आनंद, एकता आणि समर्पणासोबत नवे वर्ष आरंभ करण्याची प्रक्रिया आहे. या दिवशी सणाची समाप्ती होते, पण त्याचबरोबर नवीन गोष्टींचा आरंभ करण्याची भावना देखील जागृत होते, ज्यामुळे त्याची महत्ता अनमोल आहे.

भाऊबीज: भाईचारेचे संकेत

भाऊबीज हा दिवाळीचा एक महत्त्वाचा दिवस आहे, ज्यावर भाऊ-बहिणीचे विशेष नातं जपलं जातं. हा दिवस प्रत्येक वर्षी धनत्रयदशीच्या दुसऱ्या दिवशी साजरा केला जातो, आणि याला विविध स्थानिक परंपरेनुसार मनातलं महत्त्व आहे. भाऊबीजच्या निमित्ताने बहिणी आपल्या भावांना त्यांच्या सुरक्षा, प्रेम, आणि यशासाठी मंगलकामना करतात आणि त्यांना विशेष उपहार देतात. यामुळे भावांच्या प्रेमाचं प्रतीक म्हणून हा सण अधिक महत्त्वाचा ठरतो.

या दिवशी बहिणी आपल्या भावांच्या गळ्यात ‘मिठाई’, ‘पुन्हा मिटण्याचे वचन’ किंवा ‘धन’ म्हणून विविध उपहारारित वस्त्र गिरवतात. ही अशी परंपरा आहे जी नातं मजबूत करण्यास मदत करते. भाऊबीज अनोख्या आनंदाचा अनुभव घेण्यासाठी लोक विविध तशा अतिरिक्त सहलींचा आनंद घेतात. यामध्ये घरोघर लक्ष्मिपुजनाच्या सामुदायिक भोज सोहळ्यांचाही समावेश असू शकतो. विशेषतः या आनंदी प्रसंगी पारंपारिक खाद्यपदार्थांचे सेवन मोठ्या उत्साहाने केले जाते.

भाऊबीज हा दिवाळी सणाचा एक अद्वितीय भाग आहे, जो भावांच्या नात्यातील समझाचे, एकमेकांसाठी डिस्कवरीजचे, आणि स्वागताचे प्रतीक आहे. दिवाळी पाडवा किंवा बालप्रतीपदा यांसारख्या सणांमध्येही भाऊबीजाचे अनोखे वैशिष्ट्य दिसून येते. खासकरुन, नरक चतुर्थीच्या साजऱ्यात, भाऊबीजाचा उत्सव एकत्रितपणे साजरा करण्याची संधी आहे. यामुळे लोक एकत्र येऊन परंपरा जपून ठेवण्याचा प्रवास करतात, जो गेल्या अनेक दशकांत सांस्कृतिक स्थायित्व मिळवण्यासाठी महत्त्वाचा ठरला आहे.

भाऊबीजच्या सणामुळे दिवाळीची भावना एक नवीन betekenis प्राप्त करते. हे दिवस एकमेकांच्या प्रेमाची आणि समर्पणाची आठवण करून देतात. या सणाच्या माध्यमातून भाऊ-बहिणीचे नाते अधिक बळकट होते, आणि एकत्र येऊन त्यांच्या जीवनातील सकारात्मकता वाढवण्याचा एक सुंदर मार्ग निर्माण होतो.

दिवाळीच्या शुभेच्छा: सणाचे सौंदर्य

दिवाळी, जो मुख्यतः भारतातील एक अत्यंत प्रिय सण आहे, त्याला देशभरात विशेष महत्त्व आहे. विविध परंपरा आणि सांस्कृतिक मान्यतांच्या संगमामुळे, दिवाळी सणाचे सौंदर्य आपल्या जीवनात प्रेम, आनंद, आणि एकतेच्या प्रतीकासरखे आहे. यावर्षी धनत्रयदशीच्या दिवशी घराघरात लक्ष्मिपुजन पार पडते, ज्याच्यामध्ये लक्ष्मी देवीच्या आशीर्वादाची प्राप्ती होते. ही प्रथा नवे आरंभ करण्यासाठी, आर्थीक समृद्धीच्या प्रतीक म्हणून ओळखली जाते.

दिवाळी सणाच्या विविध पैलूंमध्ये नरक चतुर्थी देखील समाविष्ट आहे, ज्यात लोक जलप्राशनाच्या सहारे नरकात जाण्याच्या भीतीपासून मुक्त होण्याची प्रार्थना करतात. तसेच, बालप्रतीपदा दर्शवितो कि, अत्यंत महत्त्वाच्या माणसांसोबत सण साजरा करणे हे एकत्र येणारे मूल्य आहे. दिवाळी पाडवा सण, जो आपल्या घरच्या महत्त्वाच्या व्यक्तींना समर्पित असतो, तिथे कुटुंबातील सर्व सदस्य एकत्र येतात आणि एकमेकांचे प्रेम व्यक्त करतात.

भाऊबीज हा सण देखील विशेष आहे, जो बहिणी आणि भावांच्या नातेसंबंधाचे प्रतीक आहे. बळी पाडवा हा सण खास करून बलिप्रतींचे महत्त्व दर्शवितो आणि या दिवशी रंगांचे, फुलांचे, आणि दिव्यांचे प्रदर्शन केले जाते. या सर्व सणांच्या माध्यमातून आपण एकत्र येतो, आपले प्रेम व्यक्त करतो आणि आनंद व शुभेच्छा सामायिक करतो.

या सर्व परंपरांचा एकत्रित संगम दिवाळी सणाचे सुंदर वातावरण निर्माण करतो. प्रत्येक सणाचं एक अद्वितीय स्थान असून सणाच्या दिवशी एकत्र येणे हा एक अनुशासन आहे, ज्यामुळे सणाचे मूल्य अधिकाधिक वाढते. अशा पद्धतीने, दिवाळी आपल्याला अधूनमधून सुख, उत्साह आणि एकता यांच्या खरे विचार सादर करते.

Happy Dasara
सीमा ओलांडून आव्हानांच्या गाठू शिखर यशाचे! प्रगतीचे सोने लुटून! सर्वांमध्ये हे वाटायचे!! दसऱ्याच्या शुभेच्छा!

समृद्धीचे दारी तोरण
आनंदाचा हा दसरा सण
सोने लुटून हे शिलगण
हर्षाचे उजळू द्या अंगण
सर्वांना दसरा व विजयदशमीच्या मंगलमय शुभेच्छा!

दारी झेंडूची फुले, हाती आपट्याची पाने,
या वर्षी लुटूयात निरोगी आरोग्याचे सोने!
दसरा, विजयदशमीनिमित्त सर्वांना शुभेच्छा!

सोनेरी दिवस, सोनेरी पर्व
सोनेरी क्षण, सोनेरी आठवणी
सोन्यासारख्या लोकांना सोनेरी दिवसाच्या सोनेरी शुभेच्छा
दसऱ्यानिमित्त सर्वांना मंगलमय शुभेच्छा!

निसर्गाचं दान आपट्याचं पान त्याला
सोन्याचा मान
तुमच्या आयुष्यात नांदो सुख-शांती समाधान
दसऱ्याच्या हार्दिक शुभेच्छा!

Happy Republic Day
Happy Republic Day गणराज्य दिनाच्या हार्दिक शुभेच्छा.

Republic Day Of India : यंदा भारत देश आपला ७५ वा प्रजासत्ताक दिन साजरा करणार आहे. २६ जानेवारी हा प्रत्येक भारतीयासाठी खूप खास आणि महत्त्वाचा दिवस आहे. हा दिवस लोकशाही पद्धतीने आपले सरकार निवडण्याची भारतीय नागरिकांची शक्ती प्रतिबिंबित करतो. भारताच्या इतिहासात हा दिवस अनेक अर्थाने महत्त्वाचा आहे. त्यामुळेच हा दिवस देशभरात आनंदात आणि उत्साहात साजरा केला जातो. या राष्ट्रीय सणाचे वेगळे वैशिष्ट्य आहे, त्यामुळे लोक मोठ्या थाटामाटात हा सण साजरा करतात. पण, तुम्हाला माहित आहे का भारतात प्रजासत्ताक दिन २६ जानेवारीलाच का साजरा केला जातो. हा प्रश्न तुमच्याही मनात निर्माण होत असेल, तर आज आम्ही तुम्हाला प्रजासत्ताक दिनाचा इतिहास आणि त्याचे महत्त्व सांगणार आहोत.

खरे पाहता, प्रजासत्ताक दिन दरवर्षी २६ जानेवारी रोजी साजरा केला जातो. या दिवशी संपूर्ण देशात संविधान लागू करण्यात आले. २६ जानेवारी १९५० रोजी संविधान लागू होऊन भारताला पूर्ण प्रजासत्ताक घोषित करण्यात आले. त्यामुळेच या खास दिवसाच्या स्मरणार्थ दरवर्षी २६ जानेवारीला प्रजासत्ताक दिन साजरा केला जातो. सन १९४७ मध्ये भारताला स्वातंत्र्य मिळाल्यानंतर देशाची राज्यघटना लोकशाही बनवण्याच्या उद्देशाने तयार करण्याचे काम सुरू झाले. २ वर्षे, ११ महिने आणि १८ दिवसांत तयार झालेले भारताचे संविधान २६ नोव्हेंबर १९४९ रोजी देशाच्या संविधान सभेने स्वीकारले. त्यानंतर पुढच्याच वर्षी २६ जानेवारी १९५० रोजी संपूर्ण देशात ही राज्यघटना लागू झाली.

हे आहे २६ जानेवारीचे महत्त्व :

२६ नोव्हेंबरला स्वीकारलेली भारतीय राज्यघटना लागू करण्यासाठी २६ जानेवारी हीच तारीख का निवडली गेली? हा प्रश्न जवळपास प्रत्येक भारतीयाच्या मनात येत असेल. संविधानाच्या अंमलबजावणीसाठी ही तारीख निवडण्यामागे एक विशेष हेतू होता. खरे तर, २६ जानेवारी १९३० रोजी काँग्रेसने इंग्रजांच्या गुलामगिरीविरुद्ध भारत पूर्णपणे स्वतंत्र घोषित केला होता. अशा स्थितीत संपूर्ण स्वराज प्रस्तावाच्या अंमलबजावणीच्या या तारखेचे महत्त्व लक्षात घेऊन राज्यघटनेच्या अंमलबजावणीसाठी २६ जानेवारीची निवड करण्यात आली. १९५० मध्ये या दिवशी संविधान लागू झाल्यानंतर, देशाला पूर्ण प्रजासत्ताक घोषित करण्यात आले आणि तेव्हापासून दरवर्षी २६ जानेवारी रोजी प्रजासत्ताक दिन साजरा केला जातो.

जगातील सर्वात मोठे लिखित संविधान म्हणून भारताच्या संविधानाची ओळख :

स्वातंत्र्याबरोबरच देशासाठी राज्यघटनेची गरजही भासू लागली. अशा परिस्थितीत ती निर्माण करण्यासाठी संविधान सभा स्थापन करण्यात आली. या सभेने ९ डिसेंबर १९४६ पासून संविधान बनवण्याचे काम सुरू केले. भारताच्या या संविधान सभेचे अध्यक्ष डॉ. राजेंद्र प्रसाद होते. तर संविधान मसुदा समितीचे अध्यक्ष डॉ.भीमराव रामजी आंबेडकर म्हणजेच डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर होते. भारताच्या संविधानाचा मसुदा तयार करण्यात डॉ. आंबेडकरांनी महत्त्वाची भूमिका बजावली, त्यामुळे त्यांना राज्यघटनेचे निर्मातेही म्हटले जाते. भारताचे संविधान हे जगातील सर्वात मोठे लिखित संविधान आहे, ज्याला बनवण्यासाठी तब्बल २ वर्षे, ११ महिने आणि १८ दिवसांचा कालावधी लागला. यानंतर, २६ नोव्हेंबर १९४९ रोजी संविधान सभेने राष्ट्रपती डॉ. राजेंद्र प्रसाद यांच्याकडे देशाचे संविधान सुपूर्द केले. त्यामुळे दरवर्षी २६ नोव्हेंबर हा दिवस संविधान दिन म्हणून साजरा केला जातो.

 

भारतीय प्रजासत्ताक दिवस हा भारताच्या प्रजासत्ताकात दरवर्षी २६ जानेवारी रोजी पाळला जाणारा राष्ट्रीय दिन आहे.  याला डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांनी भारताचे संविधान संविधान समितीने २६ नोव्हेंबर, इ.स. १९४९ रोजी स्वीकारले व २६ जानेवारी इ.स. १९५० रोजी पासून भारतीय संविधान अंमलात आले. जवाहरलाल नेहरू यांनी ३१ डिसेंबर, इ.स. १९२९ रोजी लाहो रजवळ रावी नदीच्या काठी अशोक चक्रांकित तिरंगा ध्वज फडकावून पूर्ण प्रजासत्ताकाची (स्वातंत्र्याची) घोषणा केली होती. त्याची आठवण म्हणून २६ जानेवारी हा दिवस राज्यघटना अंमलात आणण्यासाठी निवडण्यात आला. या दिवशी देशभरात भारताच्या राष्ट्रध्वजाचे आरोहण होऊन त्याला वंदना दिली जाते. भारताचे राष्ट्रगीत म्हटले जाते आणि आदर व्यक्त केला जातो. हा दिवस आपल्या देशातील सुवर्ण दिन आहे. या दिवसाची प्राप्ती हजारो देशभक्तांच्या बलिदानातून झाली होती. या दिवशी शाळा महाविद्यालयांमध्ये भाषणाचे कार्यक्रम आयोजित केले जाते‌.

दरवर्षी आपण २६ जानेवारी हा प्रजासत्ताक दिन राष्ट्रीय सण म्हणून साजरा करतो. याच दिवशी २६ जानेवारी १९५० रोजी संविधान देशात अंमलात आले होते. हा दिवस संपूर्ण राष्ट्रासाठी अभिमानाचा दिवस असतो. या दिवशी विविध ठिकाणी उत्सव साजरा केला जातो. शाळा, कॉलेज आणि इतर अनेक ठिकाणी ध्वजारोहण केले जाते.

 

 

बलसागर भारत होवो,
विश्वात शोभुनी राहो
हे कंकण करि बांधियले,
जनसेवे जीवन दिधले
राष्ट्रार्थ प्राण हे उरले,
मी सिद्ध मरायाला हो
बलसागर भारत होवो…
प्रजासत्ताक दिनाच्या कोटी कोटी शुभेच्छा!

 

Happy Republic Day 2021 Messages in Marathi ...

orange white and green flag under blue sky during daytime
Happy Republic Day: Celebrating the Spirit of Democracy

Every year on the 26th of January, India celebrates Republic Day with great enthusiasm and pride. It is a day that marks the adoption of the Indian Constitution and the transition of India from a British Dominion to a sovereign republic. Republic Day is not just a national holiday; it is a reminder of the values and principles that our country stands for.

The Significance of Republic Day

Republic Day holds immense significance in the history and culture of India. It commemorates the day when the Constitution of India came into effect in 1950, replacing the Government of India Act (1935) as the governing document of the country. This day symbolizes the empowerment of the people and the sovereignty of the nation.

The Celebrations

The Republic Day celebrations in India are a grand affair, showcasing the diversity and unity of the nation. The main event takes place in the capital city of New Delhi at Rajpath, where the President of India hoists the national flag and takes the salute of the military parade. The parade showcases the rich cultural heritage of India, with performances by various states, tableaux representing different themes, and a display of military might.

One of the highlights of the Republic Day parade is the tableau from different states and union territories, which showcases their unique traditions, art, and culture. It is a visual treat that reflects the rich tapestry of India’s diversity.

The celebrations also include the presentation of awards and honors to individuals who have made significant contributions to the nation. The prestigious Padma Awards, including Padma Vibhushan, Padma Bhushan, and Padma Shri, are conferred on deserving individuals from various fields, such as arts, science, literature, and social work.

The Spirit of Democracy

Republic Day is a reminder of the democratic principles that form the foundation of our nation. It is a day to celebrate the spirit of democracy, equality, and justice. The Indian Constitution guarantees fundamental rights to every citizen, ensuring their freedom of speech, expression, and religion.

On this day, we honor the visionaries who drafted the Constitution and the countless individuals who fought for our freedom. It is a time to reflect on the progress we have made as a nation and the challenges that lie ahead.

Republic Day Celebrations across India

Republic Day is celebrated with great fervor in every corner of India. Schools, colleges, and offices organize flag hoisting ceremonies, cultural programs, and patriotic songs. People dress up in traditional attire and participate in various activities that promote the spirit of unity and patriotism.

Many cities and towns organize parades, cultural events, and exhibitions to commemorate this special day. People come together to pay tribute to the heroes of our nation and express their love for the country.

Conclusion

Republic Day is a day of pride and patriotism for every Indian. It is a reminder of the values that define our nation and the responsibility we have as citizens. Let us celebrate this day with joy and gratitude, cherishing the democratic ideals that make our country strong and united.

Happy Republic Day!